Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości opublikowała kolejną odsłonę raportu „Rynek pracy, edukacja, kompetencje”.
Z przeglądu aktualnych danych z rynku wynika, że aż 41% polskich pracowników zmienia pracę z powodu chęci uzyskania wyższego wynagrodzenia. Zbiega się to z planami rekrutacyjnymi firm działających w kraju. 87% z nich planuje utrzymać wysoką aktywność rekrutacyjną. 37% przedsiębiorstw jako jeden z powodów planowanych rekrutacji wskazuje potrzebę znalezienia zastępstwa dla odchodzących pracowników.
Czynniki kształtujące rynek pracy
W najnowszej publikacji Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), poświęconej bieżącej sytuacji na rynku pracy, znalazł się m.in. skrót raportu ManpowerGroup „Raport Trendów 2023. Wynagrodzenia i rynek pracy”. Opracowanie zawiera 14 najbardziej aktualnych, globalnych tendencji, które ukształtują krajobraz zawodowy w kraju w 2023 r. Jednym z istotnych czynników, które muszą wziąć pod uwagę pracodawcy, jest rosnący udział generacji Z (osoby urodzone w latach 1995-2012) w grupie osób aktywnych zawodowo. Do 2025 r. „zetki” mają stanowić już 27% pracowników na świecie, a to sprawia, że na znaczeniu dla potencjalnych pracowników przybierać będą wartości, z jakimi identyfikują się firmy. Coraz większą rolę wśród zatrudnionych odgrywać też będą seniorzy, wypełniając lukę w zapotrzebowaniach rynku.
Pracodawcy powinni spodziewać się także wzrostu wagi kwestii takich jak: zrównoważony rozwój, równowaga między pracą a życiem prywatnym, krótszy wymiar pracy, elastyczny (hybrydowy) model pracy, równość płac czy perspektywy rozwoju zawodowego. Z kolei na znaczeniu tracić będzie wykształcenie (na korzyść umiejętności oraz doświadczenia).
Rotacje i nowe rekrutacje
Jak informuje dalej ManpowerGroup, choć w 2022 r. 83% firm podniosło płace, polscy pracownicy i tak najczęściej zmieniają pracę z powodu możliwości uzyskania w ten sposób wyższego wynagrodzenia (41% wskazań). Niskie zarobki są także głównym czynnikiem demotywującym pracowników (44% wskazań). Na niekorzyść firmy przemawiają także niewłaściwy i/lub nieumiejętny styl zarządzania oraz niewykorzystanie umiejętności i talentów pracowników.
Perspektywa pracowników przekłada się na plany pracodawców, którzy w znakomitej większości planują w nadchodzących miesiącach, utrzymywać wysoką aktywność rekrutacyjną. Jak podaje Hays w swoim „Raporcie płacowym 2023”, aż 87% firm zamierza zatrudniać nowych pracowników. 37% z nich wskazuje przy tym na potrzebę znalezienia zastępstwa dla pracowników, którzy będą zmieniać pracę. 53% przedsiębiorców za główny powód planowanych rekrutacji podaje rozwój biznesu. Spodziewają się oni przy tym (72%), że wciąż aktualny będzie tzw. „rynek pracownika”, na którym konkurencja rekrutacyjna pozostanie wysoka.
Pracodawcy jako największą barierę w osiągnięciu celów strategicznych, najczęściej wskazują rosnące koszty prowadzenia biznesu (36%). Na kolejnych miejscach stawiają niedobór talentów (27%) oraz ograniczenia budżetowe (16%). Co dziesiąty respondent (11%) jako największą barierę wskazał presję płacową.
Jak czytamy w przeglądzie PARP, największą otwartością na rekrutacje wykazują się pracodawcy działający m.in. w branżach: IT, marketingowej, HR, inżynieryjnej, finansowo-księgowej, e-commerce i digital oraz hotelarskiej.
Pozytywny wpływ polityki spójności
Polityka spójności Unii Europejskiej, wspierająca równomierny wzrost gospodarczy i zrównoważony rozwój krajów członkowskich, okazała się mieć bardzo silny i pozytywny wpływ na polski rynek pracy w latach 2014-2020. Tak wynika z raportu Instytutu IDEA oraz Policy & Action Group Uniconsult pt. „Wpływ realizacji polityki spójności 2014-2020 na poziom i jakość zatrudnienia w Polsce”.
Jak czytamy w raporcie PARP, podsumowującym wspomniane wyżej badania, europejskie środki miały znaczący efekt prozatrudnieniowy, a liczba pracujących w 2021 r. wzrosła do 15 994 tys. osób. Była tym samym o 491 tys. osób większa, niż w alternatywnym i hipotetycznym scenariuszu, bez wsparcia z UE. Realizacja polityki spójności pozwoliła utworzyć łącznie ok. 55 tys. etatowych miejsc pracy (w trakcie trwania projektu i utrzymujących się w dniu 31.12.2021 r.). Ponad połowę (57%) nowo zatrudnionych pracowników stanowią kobiety.
Z opracowania wynika również, że szczególnego znaczenia dla polskiego rynku pracy nabierają megatrendy związane: z czwartą rewolucją przemysłową (innowacje, cyfryzacja, robotyzacja i automatyzacja), z przeciwdziałaniem katastrofie klimatycznej oraz ze zjawiskami społecznymi.
Najnowsze dane GUS i Eurostatu
Stopa bezrobocia rejestrowanego w Polsce w styczniu 2023 r. wyniosła 5,5%, wzrastając tym samym o 0,3 p.p. względem grudnia. Najwyższe wskaźniki odnotowano w województwach
warmińsko-mazurskim (9,3%), podkarpackim (9,2%) i lubelskim (8,4%), natomiast najniższe – w wielkopolskim (3,1%), śląskim (3,9%) oraz mazowieckim (4,4%).
Zwiększyła się też liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy. Z końcem stycznia wyniosła ona 857,6 tys. (o 45,3 tys. więcej niż miesiąc wcześniej). Najwięcej wolnych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej zgłoszono w województwach: mazowieckim, śląskim i dolnośląskim, a najmniej – w świętokrzyskim, opolskim i podlaskim.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w tym miesiącu 6 883,96 zł brutto.
Jak z kolei podaje Eurostat – w grudniu 2022 r. – stopa bezrobocia dla krajów członkowskich UE-27 wyniosła 6,1%, a dla strefy euro (UE-19) – 6,6%. W grudniu 2022 r. najwyższe wskaźniki bezrobocia odnotowano w Hiszpanii (13,1%), Grecji (11,6%) i Włoszech (7,8%). Natomiast najniższą stopę bezrobocia zarejestrowano w Czechach (2,3%), Polsce i Niemczech (po 2,9%) oraz na Malcie (3,2%).
O raporcie
W raporcie PARP znalazły się także podsumowania m.in.: dotyczące sytuacji zawodowej uchodźców z Ukrainy w Polsce; wpływu realizacji polityki spójności 2014-2020 na poziom i jakość zatrudnienia w Polsce; a także wniosków z rynku ofert pracy. Zebrane są w nim też publikacje zagraniczne poświęcone europejskiemu i pozaeuropejskiemu rynkowi pracy.
Szczegółowe informacje znaleźć można w pełnej wersji raportu, opublikowanego na stronie PARP.
________________________________________________________________________________
Raport przygotowany przez PARP przedstawia syntetyczne wyniki aktualnych badań i analiz dotyczących polskiego i międzynarodowego rynku pracy. To cykliczna comiesięczna publikacja, którą Agencja przygotowuje na potrzeby Rady Programowej ds. Kompetencji koordynującej działanie systemu Sektorowych Rad ds. Kompetencji. Omawiany raport dotyczy okresu sprawozdawczego od 27 stycznia 2023 r. do 28 lutego 2023 r.