Słowo wprowadzenia – WIKPOL to firma, która zajmuje się automatyzacją procesów pakowania i paletyzacji…

Jesteśmy firmą inżynierską, która od 20 lat zajmuje się końcówkami linii produkcyjnych, czyli urządzeniami do pakowania, a od jakiegoś czasu też automatyzowaniem procesu paletyzacji.  Automatyzacja daje możliwość łatwego komputerowego przetwarzania danych o procesie pakowania, stworzyliśmy, zatem system informatyczny, który proces pakowania i paletyzacji obsługuje. Oferowany przez nas pakiet programów PAKIMA pozwala w czasie rzeczywistym zbierać informacje z maszyn, zarządzać procesem pakowania, jak również wspomaga przyjmowanie i wydawanie towarów z magazynu. Dzięki temu WIKPOL oferuje zakres produktów, który jest wyspecjalizowany, a zarazem kompleksowy.

Ściśle współpracujecie państwo z firmą FANUC, wykonując linie w oparciu
o jej roboty przemysłowe. Co zdecydowało o tej współpracy?

Po roku 2000 zainteresowaliśmy się robotyką. Pierwsze projekty zrobotyzowanych linii spotykały się z nieufnością, bo robotyzacja nie była jeszcze w Polsce popularna. Sytuacja polepszała się z roku na rok. Od roku 2006, pracując na robotach FANUC, szybko doszliśmy do wniosku, że są to maszyny, których cena najlepiej przekłada się na jakość, pozwalając nam realizować zaawansowane i wymagające aplikacje w sposób bezpieczny i pewny. Naszą misją jest sprzedawanie klientom rozwiązań optymalnych. Takie podejście wymaga ciągłego poszukiwania jak najlepszych dostawców podzespołów. Mając to na względzie, cały czas jesteśmy z FANUC-iem! Z analizy inżynierskiej wynika ciągle, że roboty FANUC są najlepsze. Wiele aplikacji można  wykonać również tradycyjnymi metodami, ale robot - dzięki swojej elastyczności, niesamowitej sprawności i niezawodności powoduje, że użycie go jest dla nas - jako inżynierów – najciekawszym i najbardziej optymalnym rozwiązaniem.

Czy przewaga robota nad tradycyjnymi układami jest rzeczywiście tak duża?

Robot w sposobie działania jest odpowiednikiem ludzkiej ręki, tyle, że jest stuprocentowo niezawodny. Proszę sobie wyobrazić, że ma pani do dyspozycji rękę, którą może pani zaprogramować w przestrzeni, tak, by w swobodny sposób się poruszała i bez zmęczenia wykonywała zadaną pracę. Możliwości robotów są ogromne, a inżynierowie zwykli mówić, że ogranicza ich tylko wyobraźnia! Dzięki wprowadzeniu technologii opartej na robotach wiele procesów w prosty sposób stało się możliwych do automatyzacji.

Jakie najczęściej są to procesy?

Bardzo duże pole do popisu roboty mają przy masowej produkcji zwłaszcza tam, gdzie jest konieczność częstego aktualizowania opakowań czy zmiany produkowanego asortymentu. Robot jest tam niezastąpiony, ponieważ bardzo łatwo daje się rekonfigurować i dostosowywać do aktualnej produkcji. Jeśli tylko mamy w zakładzie proces powtarzalny, szybki lub uciążliwy, to warto pomyśleć o automatyzacji, a najlepiej robotyzacji.

Dlaczego akurat pakowanie i paletyzacja worków wentylowych to czynności, które tak dobrze nadają się do robotyzacji?

Zarówno pakowanie jak i paletyzacja to procesy powtarzalne, monotonne i uciążliwe, a do tego zwykle o dużej wydajności. Łączą się one z dużym wysiłkiem fizycznym, a często przebiegają w niesprzyjających człowiekowi warunkach – to są główne powody tego, że idealnie nadają się do robotyzacji. W przypadku pakowania najczęściej robotyzuje się wkładanie towarów do pudełek czy blistrów, wkładanie opakowań jednostkowych w opakowania zbiorcze, w tym w kartony typu display.

Paletyzacja oznacza umieszczanie towarów, które znajdują się już w opakowaniach, w tym często w opakowaniach zbiorczych, na palecie, która jest swego rodzaju opakowaniem transportowym. Transport wszelkiego rodzaju towarów na paletach stał się już dawno standardem. Zdecydowała o tym głównie wygoda operowania tak zapakowanym towarem zarówno podczas transportu, jak i w czasie magazynowania. Klienci lubią odbierać towar, którym się łatwo operuje. Wprawdzie ciągle jeszcze w użyciu są tradycyjne paletyzatory płytowe, ale układy zrobotyzowanej paletyzacji, dzięki swoim licznym zaletom i coraz niższym kosztom zakupu oraz zdecydowanie niskim kosztom eksploatacji, zaczynają dominować.

Główną korzyścią byłoby, zatem zwiększenie dokładności produkcji oraz bezpieczeństwa pracowników? Nie mówiąc o tym, że nie musieliby oni już nosić ciężkich worków?

Tak, w grę wchodzą tu dwie rzeczy - odciążenie człowieka obsługującego stanowisko, bowiem musi on często pracować w trudnych warunkach, szczególnie, kiedy zajmuje się produktem, który nie jest neutralny dla zdrowia, na przykład z chemikaliami, czy substancjami pylistymi, na których wdychanie jest narażony. Poza tym np. worki wentylowe i generalnie tego typu opakowania mają nominały od kilkunastu, do nawet 50 kg, są to, zatem opakowania duże. Drugi istotny aspekt to eliminacja niedoskonałości ludzkiej pracy, uniezależnienie zakładu od niej. Automaty nie chorują, używając ich można łatwo zaplanować procesy produkcji, a ich praca jest powtarzalna i dokładna. Niektóre procesy są tak szybkie i wymagają tak dużej powtarzalności, że do ich wykonania potrzeba znacznej liczby pracowników, którzy i tak na dłuższą metę nie są w stanie wykonywać ich bez pomyłki. Człowiek po prostu się męczy, albo nie jest w stanie ocenić „na oko” czy opakowanie jest odpowiednio ułożone na palecie, czy odpowiednia ilość towaru jest już w pudełku itp. Systemy zautomatyzowane robią to po prostu lepiej i niezawodnie.

Czy automatyzacja procesu pakowania i paletyzacji to rzecz, która opłaci się tylko dużym zakładom?

W wielu przypadkach robot pozwala na wprowadzenie automatyzacji tych procesów nawet w zakładach średniej wielkości czy wręcz małych. Znaleźliśmy tutaj pewną, dość ciekawą konfigurację, mianowicie odkryliśmy, że robot dzięki swojej elastyczności może jednocześnie wykonać kilka czynności potrzebnych w procesie pakowania, dzięki czemu udaje się zoptymalizować techniczne i ekonomiczne aspekty tego procesu.

Na czym dokładnie polega ta wielofunkcyjność robotów?

Dzięki swej uniwersalności robot może wykonywać kilka czynności jednocześnie, czyli np. obsługiwać naraz kilka linii z różnymi produktami. Po prostu bardzo łatwo się przestawia na różny typ czynności - jako firma inżynierska produkujemy do tego odpowiednie głowice. Chcemy zaciekawić rynek rozwiązaniem, w którym robot umożliwia wyeliminować szereg innych urządzeń przez to, że jest w stanie obsłużyć wiele czynności jednocześnie w tym samym procesie pakowania. Takich linii zaprojektowaliśmy kilka, jedną zrealizowaliśmy już kompletnie. Zobaczyliśmy, że ma to duży sens, zapewnia oszczędności.

Proszę o konkrety. Jak wygląda ten proces przed robotyzacją, a jak po? Jakie to dokładnie zmiany?

Nasi inżynierowie analizując potrzeby klientów stworzyli kompleksowe rozwiązanie w pełni automatycznego gniazda pakowania i paletyzacji, w którym zastosowane są dwa roboty przemysłowe FANUC. To konkretne rozwiązanie przeznaczone jest głównie dla firm pakujących swój produkt w worki wentylowe z wydajnością do 1200 w/h. Gniazdo służy do pakowania materiałów sypkich w worki wentylowe o masie od 10kg do 50kg. Materiał odważany i nasypywany jest do worków na maszynach pakujących typu EWN-FW produkcji WIKPOL. W gnieździe może być zainstalowanych do 4 takich maszyn o łącznej wydajności do 1200 w/h. Zapakowane worki należy potem ułożyć na paletach.

Bez robotów zakładanie pustych worków na pakowaczki a następnie paletyzowanie zapakowanych worków musiałoby być wykonywane ręcznie, przez co najmniej 8 osób na zmianę. Zaprzęgnięte do tej pracy dwa roboty FANUC całkowicie wyeliminowały udział człowieka. Pozostały jedynie 2 osoby nadzorujące pracę gniazda i dbające o uzupełnianie materiałów eksploatacyjnych (puste worki i palety). Dodatkowo roboty zoptymalizowały i ułatwiły proces automatycznego zamykania wentyli worków przy pomocy zgrzewania ultra falą jak też zoptymalizowały proces ważenia kontrolnego i odrzucania wadliwych opakowań.

Dzięki zastosowaniu robotów oszczędzamy miejsce, części wyposażenia, zatem rzeczywiście optymalnie rozwiązaliśmy węzeł pakowania i paletyzacji.

Nawet wziąwszy pod uwagę ceny robotów?

Stosunek ceny, do jakości i walorów robota staje się coraz bardziej korzystny, więc ostatecznie i tu wygrywa on nad tradycyjnymi rozwiązaniami.

Same korzyści. Spotyka się pan, zatem z obawami, oporem przed automatyzacją, robotyzacją?

Jako firma inżynierska bezpośrednio nie mamy z tym styczności. Spotykamy się
z reakcją już po podjęciu decyzji. Od kierowników zakładów dowiadujemy się, że opór czasem rzeczywiście występuje. Istnieją bariery do przełamania, choćby strach przed nowymi technologiami, obawa przed obsługiwaniem nowych urządzeń. Tyle, że roboty FANUC są proste w obsłudze, kładzie się nacisk na to, by interfejs był jak najbardziej przyjazny, żeby wprowadzać jak najwięcej funkcji ułatwiających obsługę.

Jakby pan ocenił postępy procesów automatyzacji i robotyzacji w Polsce? Czy polskich przedsiębiorców trzeba do niej namawiać?

W latach 2002-2006 to jeszcze była egzotyka, wielu podchodziło do tego ostrożnie. Padaliśmy ofiarą myślenia ostrożnościowego, – że lepiej wykorzystywać to, co znane. Ale rozwój jest dynamiczny, organizowane są targi, szkolenia, seminaria. Razem z firmą FANUC robimy dla szerokiej grupy klientów pokazy połączone z informacją jak tę automatyzację wprowadzać. Zainteresowanie jest coraz większe, klienci wciąż pytają nas o nowe rzeczy, oczekują pomocy. A my jesteśmy firmą, która oferuje optymalne rozwiązania problemów.